Làng Kim Bồng, hay còn gọi là Kim Bồng Châu, là một làng nghề mộc thủ công nổi tiếng của thành phố Hội An. Đây là nơi đã có những đóng góp to lớn gắn liền với những công trình nhà cổ ở Hội An và cũng là nơi sản sinh ra bao thế hệ nghệ nhân bậc thầy, ghi dấu trên các công trình lớn với giá trị nghệ thuật còn được lưu lại đến ngày nay trên khắp mọi miền đất nước.

Làng mộc Kim Bồng nằm ngay ở hữu ngạn hạ lưu sông Thu Bồn chảy qua Hội An trước khi đổ ra biển. Đối diện với làng mộc đó chính là phố cổ Hội An. Đó cũng là điều kiện thuận lợi trong việc thông thương hàng hóa bằng đường thủy.

Theo những gì được ghi chép lại, từ thời xa xưa khi người Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh di cư vào Quảng Nam, họ mang theo tay nghề của mình để tạo ra những căn nhà bằng tre, gỗ rồi đến ghe, thuyền và các vật dụng trong gia đình với nét điêu khắc tỉ mỉ và tinh xảo. Rồi từ đó, nghề mộc được khởi tạo và phát triển hơn, khi họ đã sáng tạo thêm nhiều thứ khác như các tiện nghi đồ gỗ, Đến cuối thế kỷ 16 – đầu thế kỷ 17, khi hoạt động giao thương trở nên nhộn nhịp cũng là lúc Làng mộc Kim Bồng đạt tới sự hưng thịnh.

Quá trình đô thị hóa ở Hội An đã bắt buộc các làng nghề phải vận động nhiều hơn nữa, để kịp đáp ứng các nhu cầu của các dân buôn lúc bấy giờ. Cùng với làng gốm Thanh Hà, nghề Yến Thanh Châu, nghề mộc Kim Bồng đã phát triển gắn liền với sự hình thành của các công trình kiến trúc đô thị, chùa chiền, ghe thuyền, đồ mộc dân dụng. Từ đó, Làng mộc Kim Bồng không chỉ có đóng góp đối với thời kỳ phát triển rực rỡ của cảng thị mà còn để lại nhiều dấu ấn nghệ thuật ở các di tích tại Hội An và cả Đà Nẵng, Huế. Từ một làng nghề chỉ với vài người chủ chốt, nhờ nét văn hóa cha truyền con nối, đã đưa các sản phẩm của làng mộc đi đến nhiều tỉnh thành trong cả nước và đi theo các thuyền buôn vượt đại dương đến với các đất nước xa xôi khác.

Hiện nay, dù Hội An đã thôi sầm uất hơn, trở về với không gian bình yên, là điểm đến tham quan của khách du lịch, nhưng các hoạt động chạm khắc gỗ, đóng đồ gỗ tại Làng mộc Kim Bồng vẫn luôn âm thầm diễn ra. Không chỉ cung cấp các mặt hàng gỗ trang trí, dân dụng mà làng mộc còn có các nghệ nhân đóng tàu, thuyền với tải trọng lên đến 20 tấn. Đặc biệt, Làng mộc Kim Bồng cũng đóng góp rất lớn trong việc trùng tu, tôn tạo các di tích của phố cổ, góp phần đưa Hội An trở thành điểm sáng của du lịch miền Trung.

Dù đã có thời kỳ làng gốm bị mai một, bởi sự tàn phá của chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ, song nhờ sự nhiệt huyết, đam mê với nghề mà Làng mộc Kim Bồng vẫn còn được trụ lại. Và cho đến nay, Làng nghề Kim Bồng cũng vẫn nổi danh với các sản phẩm chất lượng được tạo tác từ chất liệu gỗ bền bỉ với màu nâu óng ả được tô nhuộm bởi sắc màu của thời gian. Chính điều ấy đã tạo ra những mảng gỗ với các góc màu sắc khác nhau, có lúc sang trọng có lúc lại mộc mạc vô cùng. Cùng với bàn tay nhuần nhuyễn, khéo léo của những người nghệ nhân, đã tạo ra một thế giới nghệ thuật đầy tự nhiên và mê hoặc.

Thêm một điều ấn tượng trong các sản phẩm gỗ của Làng mộc Kim Bồng, đó là hình ảnh những con trâu, con lợn đã được tạc trên những đồ mỹ nghệ cho đến chiếc đĩa chạm hình lũy tre, thiếu nữ với tà áo dài. Điều này không chỉ tạo ra sự khác biệt của các sản phẩm đến từ Làng Mộc Kim Bồng, mà còn tạo ra sự hấp dẫn, tò mò đối với khách du lịch gần xa.

Khi đến thăm Làng mộc Kim Bồng, điều đầu tiên mà du khách ấn tượng đó là âm thanh những tiếng gỗ lẽo đẻo, tiếng đục và cả tiếng leng keng nghe rất rộn ràng. Tất cả những âm thanh đó cũng đã một phần mô tả được cái đặc trưng của làng mộc, cái nghề đã gắn liền với rất nhiều người dân nơi đây.

Đi tham quan một vòng Làng mộc Kim Bồng, du khách sẽ thấy ngay phía Tây của làng nghề đó là đồ mỹ nghệ, còn phía Đông là khu vực đóng tàu thuyền. Đa phần các sản phẩm gỗ dân dụng, gỗ mỹ nghệ trưng bày tại Hội An đều là do Làng Kim Bồng làm ra. Các tàu thuyền đậu trên bến sông Hội An cũng được đóng bởi bàn tay tài hoa của những người nghệ nhân giàu kinh nghiệm.

Đến với Làng mộc Kim Bồng cũng là dịp để du khách có thể có những cái nhìn chân thực, sinh động hơn về nghề mộc. Ấn tượng nhất chính là được trực tiếp các công đoạn sản xuất ra một đồ gỗ. Và để tạo ra một sản phẩm gỗ hoàn chỉnh, phải đòi hỏi nhiều công đoạn khác nhau. Người tạo phần xác, người tạo phần hồn để mỗi sản phẩm gỗ không chỉ có tính hữu dụng mà còn phải tinh tế, đẹp mắt. Hơn hết đó là được một lần nhìn ngắm các nghệ nhân trong một đôi tay tài hoa, đầy nghệ thuật, cần mẫn khoan khoan đục đục để cố gắng trau chuốt cho sản phẩm trở nên tinh xảo, có giá vị văn hóa hơn.

Sau khi đắm chìm trong quy trình điêu khắc gỗ điêu luyện của những nghệ nhân, du khách sẽ mau chóng bị cuốn hút bởi những tác phẩm vô cùng đặc sắc, nào là chim công múa, bộ tứ linh Long – Lân – Quy – Phụng, các đức thánh, những vật dụng trong gia đình như bàn, ghế, tủ thờ,…, chiếc đinh hương được chạm khắc 1.000 con rồng bằng hình cây tre hóa hay chùa Cầu. Kèm theo đó là những khu nhà xưởng chế tác, nhà trưng bày được dựng lên với không gian mở, tạo điều kiện cho du khách có thể dễ dàng tham quan, tìm hiểu và thậm chí là tham gia trải nghiệm một vài phút giây làm “thợ mộc”.

Với một làng nghề trăm năm như Làng mộc Kim Bồng thì điều ý nghĩa nhất không chỉ là trực tiếp đến mục sở thị quy trình sáng tạo của người dân, mà còn là một vài thứ đồ kỷ niệm mang về làm quà. Nếu trước đây, nghề chính của Làng Kim Bồng đó là nghề đóng ghe tàu, dựng nhà, thì giờ đây chủ yếu là các mặt hàng mỹ nghệ, câu đối, đồ thờ, các bức phù điêu, tượng trang trí,… Tất cả đều dùng để phục vụ cho du lịch. Du khách có thể chọn mua một vài thứ để làm kỷ niệm.

Đặc biệt, đến với Kim Bồng, du khách còn có cơ hội dạo qua một làng chài nhỏ ven sông cực kỳ thơ mộng ngay cạnh làng mộc. Vì là làng chài nhỏ lẻ và biệt lập với những nơi còn lại của Hội An nên ít được ai biết đến, nhưng khung cảnh ở đây phải nói là tuyệt vời. Du khách có thể thử cảm giác ngồi trên chiếc cầu tàu bằng tre vào một chiều gió mát và ngắm nhìn phố cổ từ xa với những chuyến đò tấp nập qua lại cập bến vào làng mộc.

Trong khung cảnh phát triển kinh tế nhộn nhịp như ngày nay, nơi này giờ đây cũng chỉ còn tập trung vài hộ dân chài sinh sống trên thuyền đò và là nơi neo đậu một số ghe thuyền đi lại của người dân ven sông. Đặc biệt, du khách còn có thể tìm mua được những loại hải sản nước ngọt tươi ngon do tự tay người dân đánh bắt và bày bán dọc theo đường làng.

Hành trình khám phá Làng mộc Kim Bồng sẽ mang đến cho du khách những cảm xúc thú vị, những ấn tượng khó quên cũng như tích lũy thêm nhiều kiến thức về nghề mộc, nâng cao giá trị văn hoá của bản thân. Hãy đồng hành cùng Coffee Travel nhé!

==========================================

MỌI THÔNG TIN CHI TIẾT XIN VUI LÒNG LIÊN HỆ:

☎️0934.926.968 – 0934.747.515
info@coffeetravel.com.vn
01 Phó Đức Chính – Phường Phú Hội – Thành Phố Huế.